2 kwietnia 2022 Udostępnij

Kraje niemieckojęzyczne na świecie

Jeśli uczysz się lub chcesz nauczyć się niemieckiego onlineto jesteś w dobrym towarzystwie.

Niemiecki jest 12. najczęściej używanym językiem na świecie, posługuje się nim ponad 135 milionów użytkownikówna całym świecie. Dla wielu z nich jest to język ojczysty.

W sześciu następujących krajach mówi się głównie po niemiecku: Austria, Belgia, Niemcy, Liechtenstein, Luksemburg i Szwajcaria. Wszystkie te kraje znajdują się w Europie. W rzeczywistości niemiecki jest najczęściej używanym językiem w Unii Europejskiej, gdzie jest jednym z 24 języków urzędowych.

Ale nie trzeba być Europejczykiem, aby mieć dobry powód do mówienia po niemiecku. Jeśli jesteś w Stanach Zjednoczonych, możesz po prostu zostać w domu, a istnieje duże prawdopodobieństwo, że natkniesz się na kogoś, kto zna ten język: Jedna czwarta z prawie 80 milionów turystów w Stanach Zjednoczonych co roku mówi po niemiecku. A jeśli podróżujesz za granicę, równie dobrze możesz trafić do Niemiec, ponieważ jest to drugi pod względem popularności cel podróży w Europie dla Amerykanów.

Język niemiecki jest językiem germańskimNależy do zachodnioniemieckiej gałęzi językowego drzewa genealogicznego, wraz z angielskim i niderlandzkim. Istnieje również kilka języków północnogermańskich, występujących głównie w Skandynawii: duński, farerski (używany na Wyspach Owczych, między Szkocją a Islandią), islandzki, norweski i szwedzki.

Trzecia grupa języków germańskich, zwana wschodniogermańską, była niegdyś używana przez Ostrogotów, Wizygotów, Wandalów i Burgundczyków, a także przez kilka innych ludów, ale obecnie wymarła.

Język niemiecki jako odrębny język zaczął się kształtować dopiero w VI wieku, kiedy to najwcześniejsze ślady starowysokoniemieckiego można znaleźć w runach ze Starszego Futharku - w większości krótkich inskrypcji zawierających nazwy własne lub krótkie zakodowane informacje. Język starowysokoniemiecki był prekursorem współczesnego języka niemieckiego.

Współczesny język niemiecki pojawił się w XVIII wieku, wyewoluował z języka średniowysokoniemieckiego, który rozpowszechnił się około XVI wieku.

Główne kraje niemieckojęzyczne

Chociaż język niemiecki jest używany na całym świecie, sześć krajów posługuje się nim jako językiem urzędowym. Austria, Belgia, Niemcy, Liechtenstein, Luksemburg i Szwajcaria mają wspólny obszar terytorialny, w którego centrum znajdują się Niemcy.

Niemcy są zdecydowanie największym z tych krajów, zarówno pod względem terytorium, jak i liczby ludności. Zamieszkuje je 85 milionów ludzi, czyli ponad osiem razy więcej niż następny na liście najludniejszy kraj - Belgię (11,4 miliona).

Austria i Szwajcaria liczą po ponad 8 milionów mieszkańców, ale Szwajcaria ma cztery języki urzędowe, z których niemiecki i szwajcarski są zdecydowanie najczęściej używane (przez ponad 60% ludności).

Austria

Niemiecki jest jedynym językiem urzędowym w Austrii, a 98% ludności posługuje się nim.

Właściwa nazwa języka urzędowego to austriacki niemiecki, który jest odmianą języka niemieckiego zawierającą wpływy austriacko-bawarskie. Jest to kolejny język zachodniogermański, którym mówi się również w części Węgier i Republiki Czeskiej. Jednak większość mieszkańców Austrii posługuje się również standardowym językiem niemieckim.

Belgia

W Belgii obowiązują trzy języki urzędowe: niderlandzki, francuski i niemiecki - podstawowe języki w trzech krajach, z którymi graniczy. Ze względu na obecność społeczności niemieckojęzycznych w pobliżu granicy język niemiecki jest trzecim najczęściej używanym językiem w kraju.

Mimo to plasuje się on daleko za językiem niderlandzkim, który jest pierwszym językiem dla 55% ludności, oraz francuskim, który jest językiem podstawowym dla 39% ludności. Z kolei niemiecki jest pierwszym językiem dla niespełna 1% ludności.ale drugim językiem dla 22%, co świadczy o pewnej płynności w posługiwaniu się nim, nawet jeśli nie jest to język preferowany.

Zgodnie z konstytucją belgijską w Belgii istnieją cztery regiony językowe (czwarty to dwujęzyczny region niderlandzko-francuski ze stolicą w Brukseli). Tak więc, mimo że Belgia jako całość ma trzy języki urzędowe, są one oficjalne tylko w regionie, do którego należą.

Historia niemieckiego obszaru językowego sprawia, że jest on wyjątkowy dla Belgii. Jest on znacznie mniejszy niż północny obszar holenderski i południowy francuski, ponieważ ogranicza się do niewielkiego obszaru we wschodnich regionach prowincji Liège w Walonii. Obszar ten został włączony do Belgii dopiero po I wojnie światowej, po tym jak w 1920 roku został zaanektowany przez Niemcy. Ta niemieckojęzyczna społeczność ma własny rząd parlamentarny i składa się z dziewięciu gmin, a jej łączna liczba mieszkańców w 2020 roku wyniesie niecałe 78 000.

Niemcy

Nie powinno być zaskoczeniem, że niemiecki (lub "Deutsch") jest językiem urzędowym w Niemczech, gdzie 95% ludności to rodowici niemieccy użytkownicy tego języka. Język turecki jest językiem mniejszościowym, którym posługuje się 1,8% ludności, a kurdyjski - 0,3%, co odzwierciedla liczbę imigrantów. Żaden inny język nie osiągnął nawet jednej dziesiątej 1%, przy czym serbski stanowi 0,09%, a romski 0,08%.

Mimo dominacji języka niemieckiego około dwie trzecie (67%) Niemców zna przynajmniej jeden język obcy, a 27% - dwa. Najczęściej nauczanym językiem obcym jest angielski, następnie francuski i łacina.

Przed podbój normański przyniósł do Anglii wpływy francusko-łacińskie w 1066 roku, wyspa była zdominowana przez plemiona germańskie: Sasów i Anglików. W rzeczywistości Anglia została nazwana na cześć Anglików.

Ze względu na tę historię, niemiecki i angielski mają wiele wspólnych słów lub bliskich im odmian, dzięki czemu wiadomo, że na przykład "kamera" i "aparat fotograficzny" to to samo. "Haus" po niemiecku oznacza "dom" po angielsku, a "Wasser" - "wodę".

Inne popularne niemieckie słowa nie są aż tak podobne, ale podobieństwa między tymi dwoma językami stanowią pomocną wspólną płaszczyznę. Na przykład, niemiecki i angielski mają podobne wzory czasowników dla różnych czasów. W przeciwieństwie do niektórych innych języków, niemiecki i angielski mają ten sam alfabet, co ułatwia tłumaczenie.

Liechtenstein

Można wybaczyć, jeśli nie można znaleźć Liechtensteinu na mapie. Jest to tak mały kraj, że nazywany jest "mikropaństwem". Jest czwartym pod względem wielkości krajem europejskim - ma 62 mile kwadratowe i zaledwie 40 000 mieszkańców.

Językiem narodowym Liechtensteinu jest niemiecki, a około 86% mieszkańców posługuje się nim jako pierwszym językiem. Dla prawie wszystkich pozostałych jest to drugi język: Ogólnie, 92% mówi po niemiecku. Używane są różne języki i dialekty germańskie, takie jak niemiecki szwajcarski (przez około 29 000 osób), alemański i język Walsera.

Luksemburg

Luksemburg jest większy od Liechtensteinu, ale wciąż stosunkowo niewielki - ma 998 mil kwadratowych powierzchni i około 625 000 mieszkańców.

Luksemburg leży między Belgią a Niemcami, ma też mniejszą południową granicę z Francją i często jest określany jako jeden z krajów Beneluksu (Belgia, Holandia i Luksemburg), które od 1944 roku są objęte traktatem politycznym i gospodarczym zwanym Unią Beneluksu.

Podstawowym językiem Luksemburga jest język narodowy - luksemburski, który jest dialektem podobnym do tych, które można znaleźć w sąsiednich regionach Niemiec i Mosell we Francji. Jest on językiem narodowym od 1984 roku i posługuje się nim 78% ludności. Językami urzędowymi w Luksemburgu są również niemiecki i francuski.

W sumie, 78% ludności w Luksemburgu mówi po niemiecku. Francuski jest również powszechnie używany przez 98% Luksemburczyków, co odzwierciedla fakt, że w swojej historii kraj ten często znajdował się pod panowaniem niemieckim i francuskim. Język angielski, choć nie jest językiem urzędowym, jest używany przez 80% mieszkańców.

Szwajcaria

Szwajcaria ma cztery języki narodowe, z których najbardziej rozpowszechnionym jest niemiecki. Sześć na dziesięć osóbczyli 60%, posługuje się szwajcarskim językiem niemieckim, który zawiera pewne wariacje na temat standardowego języka niemieckiego. Mówi się nim w całej środkowej, północnej i wschodniej Szwajcarii.

Podobnie jak w Belgii, języki używane w poszczególnych regionach Szwajcarii w dużej mierze odpowiadają najbliższym krajom graniczącym: Na zachodzie używa się szwajcarskiego francuskiego, a na południu - szwajcarskiego włoskiego w części kraju otoczonej przez Włochy.

Językiem francuskim posługuje się blisko jedna czwarta ludności (22,9%), a włoskim - 8,4%. Czwarty język urzędowy, romansz (lub rumuński), jest używany przez zaledwie 0,5% ludności, w dwóch lub trzech małych regionach na południowym wschodzie kraju.

Szwajcaria składa się z 26 kantonów, z których każdy ma własny rząd. Oznacza to również, że każdy z nich ma swój własny język urzędowy. Niemiecki jest jedynym językiem urzędowym w 17 z tych kantonów, a 19 jest w przeważającej mierze niemieckojęzycznych.

Inne kraje, w których mówi się po niemiecku

Niemiecki jest używany na całym świecie i jest językiem ojczystym dla milionów ludzi, a kolejne miliony mówią w tym języku lub uczą się go jako drugiego języka. Kraje, w których mówi się po niemiecku, to m.in:

  • Brazylia
  • Belgia
  • Kanada
  • Republika Czeska
  • Dania
  • Węgry
  • Włochy
  • Kazachstan
  • Namibia
  • Paragwaj
  • Polska
  • Rumunia
  • Rosja
  • Słowacja

Język niemiecki był jednym z trzech oficjalnych języków Namibii do 1990 roku i nadal jest oficjalnie uznawany na poziomie wspólnotowym.

W Argentynie ponad 3 miliony osób ma pochodzenie niemieckie, najwięcej w Ameryce Środkowej, choć wiele z nich nie mówi w tym języku.

Ciekawostki o języku niemieckim

Jedną z ciekawostek w języku niemieckim jest to, że wszystkie rzeczowniki piszemy wielką literą. Każdy rzeczownik ma też swoją płeć. Jest to podobne do języka francuskiego i hiszpańskiego, w których występują rzeczowniki rodzaju żeńskiego i męskiego, ale niemiecki dodaje jeszcze trzecią płeć: nijaką.

Istnieje wiele dialektów języka niemieckiego - w tym berliński w stolicy Niemiec - niektóre z nich różnią się od siebie tak bardzo, że mogą być trudne do rozpoznania i zrozumienia dla osób mówiących po niemiecku z różnych regionów i środowisk.

Być może słyszeliście, że najdłuższym słowem w słowniku jest antyestablishmentarianizm, składający się z 28 liter i kilkunastu sylab. Ale niemiecki ma jeszcze dłuższe słowo: Rindfleischetikettierungsüberwachungsaufgabenübertragungsgesetz. Oznacza ona "ustawę o delegowaniu obowiązków w zakresie nadzoru nad znakowaniem bydła i etykietowaniem wołowiny". Jest ona jednak tak długa, że stała się nieaktualna.

W Stanach Zjednoczonych niemiecki był kiedyś drugim najbardziej rozpowszechnionym językiem - w 1910 roku, gdy populacja USA wynosiła 92 miliony, posługiwało się nim prawie 3 miliony osób. 100 lat później, w 2010 roku, Stany Zjednoczone miały 331 milionów mieszkańców i niewiele ponad 1 milion osób posługujących się językiem niemieckim.

W XVIII i XIX wieku do Stanów Zjednoczonych przybyło wielu niemieckich imigrantów, w tym Pennsylvania Dutch (błędne określenie, ponieważ przybyli oni z Niemiec - czyli "Deutschland" - a nie z Holandii).

Jednak w czasie I i II wojny światowej, kiedy Niemcy były wrogiem, mówienie po niemiecku stało się w USA mniej akceptowalne. W czasie I wojny światowej owczarki niemieckie nazywano alzatczykami, a niemieckie herbatniki - herbatnikami empirowymi, co było odpowiedzią na antyniemieckie nastroje. (To samo zjawisko miało miejsce w Australii).

W miarę upływu XX wieku coraz mniej Amerykanów posługiwało się językiem niemieckim w stosunku do ogółu ludności. Obecnie hiszpański jest drugim najczęściej używanym językiem w Stanach Zjednoczonych i zdecydowanie najczęściej nauczanym w szkołach.

Ale na całym świecie sytuacja wygląda inaczej. Na pierwszym miejscu jest angielski, którego uczy się 1,5 miliarda osób, następnie francuski i chiński, a na czwartym niemiecki i hiszpański - po 14,5 miliona osób.

Wnioski

Niemiecki jest używany na całym świecie i jest językiem ojczystym dla milionów ludzi, a kolejne miliony posługują się nim lub uczą się go jako drugiego języka. Pod wieloma względami jest on podobny do angielskiego, a oba języki mają wspólnych przodków.

Jeśli rozważasz wyjazd do Europy, nauka niemieckiego może być dobrym pomysłem, ponieważ jest on tam tak powszechnie używany, zwłaszcza w Niemczech i krajach sąsiadujących. Ale nawet jeśli nie podróżujesz, nauka niemieckiego może pomóc Ci zrozumieć gości z Niemiec i dowiedzieć się czegoś o historii języka angielskiego. Naprawdę nie ma żadnych minusów.

Karolina Bugaj

Redakcja ecsrem.pl