Rozpoczęcie nowej pracy może być nerwowym doświadczeniem, ale przeprowadzka do nowego kraju w celu zatrudnienia to zupełnie inna gra w piłkę. Dostosowanie się do innego miejsca pracy, kultury i języka może być szczególnie trudne dla nowych pracowników. Nie są oni jednak osamotnieni: dane z 2019 roku pokazują, że prawie 1 na 10 osób pracujących w UE nie urodziła się w kraju, w którym obecnie pracuje.

Ale jak praca w obcym kraju wpływa na Twoją satysfakcję z pracy? Czy istnieją pewne kraje i firmy, dla których pracownicy niebędący rodzimymi użytkownikami języka mają najlepsze doświadczenia w miejscu pracy? Jak korzystne jest nauczyć się podstawowego języka swojej firmy?

Aby się tego dowiedzieć, połączyliśmy siły z Robertem Johnsonem, starszym wykładowcą zarządzania międzykulturowego i komunikacji międzykulturowej na Regent's University, aby przeanalizować dziesiątki tysięcy recenzji na Glassdoor pozostawionych przez rodzimych i nierodzimych pracowników.

Wyniki badań dają wgląd w satysfakcję z miejsca pracy, której doświadczają zarówno osoby posługujące się językiem ojczystym, jak i obcym w różnych krajach świata.

Które brytyjskie miasta mogą pochwalić się najwyższym odsetkiem najlepiej ocenianych firm?

Aby rozpocząć nasze badania, chcieliśmy dowiedzieć się, które miasta w Wielkiej Brytanii mają największy odsetek wysoko ocenianych firm na portalu Glassdoor. W naszej analizie za wysoko ocenione uznaliśmy wszystkie firmy, które otrzymały cztery lub pięć gwiazdek na platformie recenzji miejsc pracy.

Odkryliśmy, że Londyn może pochwalić się najwyższym odsetkiem (35%) najlepiej ocenianych firm na Glassdoor, pokonując takie miasta jak Kingston upon Hull i Reading.

Które amerykańskie miasta mogą pochwalić się najwyższym odsetkiem najlepiej ocenianych firm?

W Stanach Zjednoczonych San Francisco zajmuje pierwsze miejsce w naszym rankingu miast, które mogą pochwalić się najwyższym odsetkiem najlepiej ocenianych firm. 38,4% analizowanych przez nas firm z San Francisco zostało ocenionych na cztery lub pięć gwiazdek w serwisie Glassdoor.

Wysokie pozycje zajmują również San Jose w Kalifornii i Boston w stanie Massachusetts.

W których krajach jest największy odsetek najlepiej ocenianych firm?

Dla każdego kraju należącego do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) przeanalizowaliśmy oceny pracowników firm mających tam siedziby, aby dowiedzieć się, który kraj może pochwalić się najwyższym odsetkiem miejsc pracy ocenionych na cztery lub pięć gwiazdek.

Islandia zajmuje pierwsze miejsce w naszym rankingu: 53,1% firm z siedzibą w Islandii, które znaleźliśmy w serwisie Glassdoor, zostało wysoko ocenionych przez pracowników. Wysoko plasują się również Estonia i Łotwa.

Które kraje osiągają najwyższe wyniki pod względem zadowolenia pracowników niebędących rodzimymi użytkownikami języka?

Przeprowadzka do nowego kraju w celu podjęcia pracy, gdy nie zna się języka, może stanowić wyzwanie, ale czy niektóre kraje oferują bardziej pozytywne doświadczenia dla pracowników nieposługujących się językiem ojczystym niż inne?

Aby się tego dowiedzieć, przeszukaliśmy serwis Glassdoor w poszukiwaniu recenzji pracowników, które zostały napisane w innym języku niż język ojczysty kraju, w którym pracowali. Na przykład nasza analiza obejmuje recenzje pracowników napisane w języku hiszpańskim dla firm z siedzibą w Wielkiej Brytanii.

Odkryliśmy, że firmy z siedzibą w Meksyku mogą pochwalić się większym odsetkiem pozytywnych opinii pracowników niebędących rodzimymi użytkownikami języka hiszpańskiego niż jakikolwiek inny kraj - 80,1% opinii napisanych w języku innym niż hiszpański zostało ocenionych na cztery lub pięć gwiazdek.

Gdzie anglojęzyczni pracownicy są najbardziej zadowoleni z pracy za granicą?

Korzystając z anglojęzycznych recenzji pracowników firm z całego świata, mogliśmy również zbadać, w których krajach anglojęzyczni pracownicy mają największe doświadczenie w miejscu pracy.

Odkryliśmy, że Anglicy uważają Meksyk za najlepszy kraj do pracy za granicą: 80,2% anglojęzycznych opinii pracowników o firmach w Meksyku miało cztery lub pięć gwiazdek.

Z jakimi firmami nierodzimi użytkownicy języka mają największe doświadczenie w pracy za granicą?

Nasze badanie pokazało, w których krajach pracownicy nierodzimi mają najlepsze doświadczenia zawodowe, ale chcieliśmy również dowiedzieć się, które konkretne firmy są wysoko oceniane przez pracowników nierodzimych.

Odkryliśmy, że prawie 9 na 10 (88,6%) obcojęzycznych recenzji wielojęzycznych miejsc pracy Google na całym świecie jest wysoko ocenianych, co oznacza, że otrzymały cztery lub pięć gwiazdek na Glassdoor. To wyższy odsetek niż w przypadku jakiejkolwiek innej firmy objętej naszą analizą.

Gdzie satysfakcja pracowników różni się najbardziej między przeciętnym pracownikiem a pracownikami niejęzycznymi?

Ogólnie rzecz biorąc, we wszystkich krajach objętych naszą analizą odnotowano większe zadowolenie pracowników nierodzimych w porównaniu z przeciętnym pracownikiem w każdej firmie. Do pracowników nierodzimych zaliczamy tych, którzy wystawiają recenzje w językach innych niż ojczysty. Średnia ocena pracownika dla każdej firmy w naszej analizie jest średnią wszystkich ocen pracowników, w językach rodzimych i nierodzimych.

W Meksyku wysoko ocenione recenzje przez pracowników nieanglojęzycznych (80,1%) są o 47 punktów procentowych wyższe niż średnia ocena pracownika (32,7%). Wskazuje to, że pracownicy nierodzimi mają lepsze doświadczenia z pracy w Meksyku niż przeciętny pracownik.

Nieco za Meksykiem w naszym rankingu znajdują się Stany Zjednoczone, z różnicą 47,1 punktów procentowych pomiędzy wysoko ocenionymi pracownikami nierodzimymi i rodzimymi.

Q&A z ekspertem ds. międzykulturowych miejsc pracy Robertem Johnsonem

Aby dowiedzieć się więcej o krajobrazie pracy międzykulturowej i o tym, jak najlepiej dostosować się do pracy w nowym kraju, rozmawialiśmy z Robertem Johnsonem, ekspertem ds. międzykulturowych miejsc pracy. Robert jest starszym wykładowcą zarządzania międzykulturowego na Regent's University w Londynie i pracuje również jako konsultant ds. świadomości kulturowej, specjalizując się w komunikacji międzykulturowej.

• W każdym kraju objętym naszym badaniem pracownicy niebędący rodzimymi obywatelami byli bardziej zadowoleni z miejsca pracy niż rodzimi pracownicy. Dlaczego uważasz, że ludzie, którzy przenoszą się za granicę, zostawiają lepsze recenzje o firmach w ogóle? Czy uważasz, że motywacja odgrywa rolę w różnicy doświadczeń między pracownikami nierodzimymi a rodzimymi?

Motywacja z pewnością odgrywa pewną rolę, ponieważ ci, którzy ubiegają się o wyjazd za granicę i przyjmują go, są zazwyczaj najlepiej wykwalifikowanymi, najbardziej zdolnymi i żądnymi przygód pracownikami, a także prawdopodobnie są wdzięczni swojej firmie za danie im możliwości prowadzenia wspaniałego stylu życia w jednym z wielkich miast świata.

Ich zadanie jest często ograniczone czasowo, więc nawet jeśli jest im ciężko, wiedzą, że wkrótce będą mogli wrócić do domu i czerpać korzyści z kariery, ponieważ "przetrwali kurs na wrogim terytorium" z kilkoma ekscytującymi opowieściami do opowiedzenia w biurze. Tymczasem miejscowi tkwią w domu z rachunkami do zapłacenia!

Mogą być też inne powody: ekspat zazwyczaj niesie ze sobą mniej politycznego i społecznego bagażu, niż miejscowi mają w zwyczaju nosić we własnym kraju. Inna rzeczywistość jest taka, że ekspaci, którzy nie znają lokalnego języka, często mają dość powierzchowne doświadczenia, angażując się w lokalną kulturę tylko poprzez jedzenie, festiwale i zabawy. To wąski, ale często bardzo dobrze wspierany i wygodny świat, w którym można żyć przez jakiś czas.

• Jak myślisz, dlaczego ludzie chcą pracować za granicą? Czy uważasz, że w przyszłości więcej osób będzie przenosić się za granicę w poszukiwaniu pracy?

Najwyraźniej pandemia miała wpływ na zdolność i chęć firm do wysyłania ekspatriantów za granicę. Efekt ten będzie stopniowo zanikał w miarę otwierania się gospodarek i rynków oraz rozluźniania ograniczeń, a apetyt ambitnych pracowników na sprawdzenie się w pracy za granicą wciąż istnieje.

Nie można jednak zaprzeczyć, że po wybuchu pandemii nastąpiło znaczące, długoterminowe przesunięcie w kierunku wirtualnej pracy zespołowej, przerywanej krótszymi spotkaniami w cztery oczy, a nie pełnymi zadaniami zagranicznymi. W końcu wysyłanie pracowników za granicę jest dla firm przedsięwzięciem kosztownym i potencjalnie ryzykownym.

A szkoda, bo korzyści z rozwoju kariery są oczywiste, podobnie jak korzyści płynące ze zdobycia praktycznego doświadczenia, lokalnych perspektyw i kontaktów poza rodzimym rynkiem, które mogą okazać się bezcenne dla osób dążących na szczyt.

• Jeśli ktoś rozważa przyjęcie pracy w innym kraju, jakie są niektóre z kluczowych rzeczy, które powinien zbadać przed podjęciem decyzji?

Po uwzględnieniu charakterystyki lokalizacji, stabilności politycznej, jakości dostępnej opieki zdrowotnej (zwłaszcza jeśli ktoś ma szczególne potrzeby medyczne), stopnia otwartości na osoby z zewnątrz, a nawet klimatu, najważniejszym czynnikiem jest poziom wsparcia, jakie otrzyma osoba odbierająca pracę z organizacji, dla siebie i członków swojej rodziny, jeśli przeprowadzają się razem.

Naprawdę ważne jest, aby porozmawiać z kimś, kto spędził tam czas w podobnej roli, a także zażądać od firmy szkolenia międzykulturowego i, jeśli to konieczne, podstawowej nauki języka. Łatwo jest również założyć, że partner będzie w stanie znaleźć możliwości, ale nie zawsze tak jest. W rzeczywistości jest to najważniejszy czynnik decydujący o niepowodzeniu projektu: czy partner lub "trailing spouse", jak się ich czasami określa, jest w stanie znaleźć owocne zatrudnienie i ogólne szczęście w nowym środowisku.

• Jakie bariery i wyzwania w miejscu pracy napotykają często osoby, które przyjmują nową pracę w danym kraju i jak można je pokonać?

Dla pracownika-ekspatrianta istnieje wiele wyzwań. Powiedziałbym, że pierwszym i najważniejszym jest samozadowolenie - zakładanie, że ta fundamentalna zmiana w twoim życiu nie będzie miała na ciebie wpływu. Szok kulturowy to trochę przesadzone określenie, więc wolę używać sformułowania "nowy stres życiowy", aby opisać proces, przez który musimy przejść, aby przyzwyczaić się do innego systemu, nad którym nie mamy kontroli.

Ważne jest, aby jednocześnie patrzeć na zewnątrz i do wewnątrz - nawiązywać nowe znajomości, z którymi można uzyskać nieformalne informacje zwrotne na temat tego, co dzieje się w pracy, ale nie zapominać o kontaktach ze swoimi bliskimi i kolegami w domu. Nie zadawaj się z ludźmi, którzy stali się cyniczni. Przyjmuj oferty towarzyskie od lokalnych kontaktów (trzymając się bezpiecznych granic!).

W pracy zawsze zadawaj pytania i okazuj zainteresowanie wszystkim, co wyróżnia się na tle innych. Pytaj dlaczego. Bądź skromny. Im więcej szczerego zainteresowania wykażesz, tym lepiej będziesz postrzegany przez swoich kolegów.

• Czy uważasz, że ważne jest, aby firmy tworzyły międzynarodowe zespoły? Czy jest to korzystne dla firm i doświadczeń pracowników?

To zależy od aspiracji firmy. Jeśli celem jest tylko nadzorowanie działalności firmy bez uczenia się z nowej kultury, nie ma zbytniej zachęty dla firm do angażowania się z osobami z zewnątrz lub posiadania zróżnicowanego zespołu. Będą one ładować swój zespół wdrożeniowy ludźmi z centrali.

Jeśli jednak firma chce wyciągnąć wnioski ze swoich spotkań, jeśli jest otwarta na wykorzystanie różnorodności swoich pracowników, wówczas zespoły międzynarodowe, jeśli są dobrze pielęgnowane i zarządzane, mogą przynieść wzrost kreatywności i produktywności, a firma ma większe szanse na dostosowanie się do nieprzewidywalnych wydarzeń i zdobycie pozycji na nowych rynkach.

• Nasze badania ujawniają najlepiej oceniane firmy przez nierodzimych pracowników. O ile wiesz, czy te firmy wdrożyły silne strategie pracy międzykulturowej? Jakie są według Ciebie najważniejsze strategie?

Oczywiście firmy takie jak Google, Apple, Microsoft i wiele globalnych banków posiadają zasoby pozwalające na stworzenie silnych zespołów międzykulturowych i wykorzystanie ich mocnych stron. Ale jest też zupełnie jasne, że to nie tylko zasoby, ale mentalność menedżerów i otwartość na nowe obszary myślenia pozwalają firmom każdej wielkości ustanowić procesy oparte na inteligencji kulturowej, a nie etnocentrycznej nadmiernej pewności siebie. W ten sposób każdy może uniknąć niebezpieczeństwa związanego z myśleniem grupowym i wykorzystać szanse, które w przeciwnym razie by przegapił.

• Jak sądzisz, na jakie języki będzie zapotrzebowanie wśród pracodawców w ciągu najbliższych 20 lat?

Angielski pozostanie językiem globalnego biznesu w przewidywalnej przyszłości, ale wpływ kultur anglo-amerykańskich będzie nadal słabnąć. Osoby znające jakiekolwiek dodatkowe języki pozostaną cenne wśród pracowników, ale szczególnie ci, którzy znają chiński, hiszpański, francuski lub arabski. Miesiąc lub dwa temu powiedziałbym, że rosyjski, ale cóż, nie jest łatwo przewidzieć, prawda? Poza tym, znajomość japońskiego z pewnością by cię wyróżniała.

Metodologia

Nasze badania uwzględniają ponad 270 000 recenzji firm z 45 krajów i 247 miast. W analizie uwzględniono również 20 000 recenzji firm autorstwa pracowników posługujących się językiem innym niż ojczysty w miejscu, w którym znajduje się ich siedziba i pracodawca.

Nasza definicja "najwyżej ocenianej" firmy oznacza, że firma musi mieć średnią ocenę czterech lub więcej gwiazdek od swoich pracowników na portalu Glassdoor. Wszystkie dane są poprawne na marzec 2022 r.